Aanstaande vrijdag, 9 december 2022, staan Nederland en Argentinië wederom tegenover elkaar in de kwartfinale van de wereldbeker voetbal in Qatar. Beide landen hebben elkaar reeds 5 maal eerder ontmoet op het grootste landentornooi ter wereld, waarbij de zenuwen telkens strak gespannen stonden.
Op het WK van 1998 in Frankrijk, eveneens in de kwartfinale, won Oranje het pleit met 2-1. Legendarisch is uiteraard de winnende treffer van Dennis Bergkamp, in de laatste minuut van de reguliere speeltijd. Al even legendarisch is het bijhorende commentaar van Jack van Gelder. Voor wie dit moment nog eens wil herbeleven: https://www.youtube.com/watch?v=XsZkCFoqSBs .
Anders dan het doelpunt van Bergkamp, is het incident tussen de Nederlandse doelman Edwin Van der Sar en de Argentijnse spelmaker Ariel Ortega veeleer onder de radar gebleven. Nochtans had dit een zeer grote impact op de uitkomst van de wedstrijd.
Na een rode kaart voor linksachter Arthur Numan moest Nederland bij een 1-1 stand nog een kwartier zien te overleven met 10 tegen 11. Argentinië zette wat steriele druk, wat resulteerde in een discutabele penaltyfase in de zestienmeter van Nederland. Ariel Ortega, bijgenaamd “El Burrito” (vrije vertaling: “de Kleine Aap”) ging theatraal neer na een tackle van Jaap Stam en claimde hierbij een strafschop. Op de herhaling was duidelijk te zien dat het een schwalbe betrof. Dit was niet naar de zin van doelman Van der Sar, die nochtans de bijnaam “het Ijskonijn” droeg. De Nederlandse goalie ging verhaal halen bij de kleine Argentijn en op dat moment sloegen de stoppen bij Ortega door. Bij het rechtstaan gaf Ortega Van der Sar een lichte, doch rake kopstoot. Met de nodige zin voor dramatiek vleide “het Ijskonijn” zich neer in het gras en Ortega mocht van de Mexicaanse scheidsrechter, Arturo Brizio Carter, vroegtijdig de douches gaan opzoeken. Bondscoach Daniel Passarella, zelf tweevoudig wereldkampioen als speler, sloeg zich de handen voor de ogen.
Meteen lag voor Ortega de droom aan diggelen om in de voetsporen te treden van zijn idool, Diego Maradona. De erfenis van Don Diego bleek uiteindelijk te zwaar om dragen voor de frêle schouders van “El Burrito”.
Na het WK in 1998 trok hij naar het Italiaanse Sampdoria, als opvolger van zijn landgenoot Juan Sebastian Veron (deze laatste had trouwens ook een leuke bijnaam, zijnde “La Brujita”, vrije vertaling: “de Kleine Heks”). Met Sampdoria degradeerde Ortega echter meteen naar de Serie B. Na een niet zo geslaagde omzwerving bij Parma, keerde hij uiteindelijk met hangende pootjes terug naar eigen land, naar moederclub River Plate.
In het seizoen 2001/2002 swingde de kleine spelmaker echter als nooit te voren en een oproeping voor het WK 2002 in Japan en Zuid-Korea was dan ook een evidentie. Hij kwam opnieuw in de belangstelling te staan van Europese (top)clubs en nog voor het WK zwichtte hij voor de Turkse lira’s van Fenerbahçe. In Japan ontgoochelde Argentinië (en Ortega) echter de hele wereld. Reeds na de eerste ronde konden de Albicelestes huiswaarts keren. Ortega kon sneller dan verwacht op avontuur in Turkije.
In de eerste helft van het seizoen 2002-2003 schitterde de ster van de spelmaker maar mondjesmaat. Er waren diverse problemen, zowel op als naast het veld. Ortega flirtte regelmatig met andere ploegen, waarvan Manchester United de belangrijkste was. De fanatieke Turkse fans begonnen hem uit te fluiten.
Tussen half december 2002 en half januari 2003 keerde Ortega terug naar Argentinië, waar hij een blessure liet behandelen door zijn persoonlijke fysiotherapeut. Fenerbahçe werd hiervan slechts mondjesmaat op de hoogte gebracht en was bezorgd over de toestand van haar speler.
Het toeval wil dat op 12 februari 2003 een vriendschappelijke interland plaatsvond tussen Argentinië en, jawel, Nederland. Ariel Ortega werd in de Amsterdam Arena na 63 minuten vervangen door Marcelo Gallardo.
In plaats van daarna meteen terug te reizen naar Turkije, vloog Ortega halsoverkop naar Argentinië om aanwezig te zijn bij de aanstaande bevalling van zijn vrouw. Dit alles gebeurde zonder medeweten en zonder toestemming van zijn club.
Het vervolg laat zich raden: ondanks diverse aanmaningen van Fenerbahçe om terug te keren, bleef Ortega in Argentinië. Er werd door Fenerbahçe dan ook een klacht ingediend bij de FIFA, die uiteindelijk in juni 2003 geoordeeld heeft dat Ortega zonder geldige reden zijn contract had verbroken. Ortega werd geschorst tot 30 december 2003 en moest een aanzienlijke schadevergoeding (11 miljoen dollar) betalen.
Ortega ging tegen deze beslissing in beroep bij het TAS. De beslissing werd door het TAS echter bevestigd en Ortega werd voor 4 maanden geschorst vanaf de datum van de uitspraak van het TAS (5 november 2003). De carrière van Ortega in Europa was over en hij speelde na zijn schorsing nog enkel voor clubs in zijn thuisland. In 2012 hing hij zijn voetbalschoenen definitief aan de haak.
Het hoeft geen twijfel dat de voormalige chouchou van Argentinie de komende wedstrijd tegen Nederland met weemoed zal bekijken. Vanuit zijn zetel zal Ariel Ortega nog wel eens mijmeren over hoe het zou kunnen geweest zijn indien hij zich tijdens en na de interlands tegen Nederland op een andere manier had gedragen…
Bram Allemeersch 